آماج (اهداف) روانشناسی هر دانشی دارای آماج و اهدافی است که دانشمند برای دستیابی به آن تلاش میکند. آماجهای بنیادین روانشناسی چنین است: ۱- توصیف ۲-تبیین ۳-پیشبینی ۴-کنترل رفتار
توصیف: نخستین آماج روانشناسی توصیف سادهی رفتار و فرآیندهای روانی است. با توصیف رفتار و فرآیندهای روانی ما بهتر میتوانیم بگوییم که آیا رفتاری بهنجار یا ناهنجار است. روانشناسان برای توصیف روشهای گوناگونی را به کار میبرند.
به کمک توصیف ما به پاسخ برخی از پرسشهایمان میرسیم برای نمونه: خودکشی چیست؟ پرخاشگری چیست؟
تبیین: روانشناسان پس از توصیف به دنبال تبیین هستند. ما به کمک توصیف به چیستی رفتار و فرآیندهای روانی پی میبریم ولی برای پی بردن به «چرایی» به تبیین نیازمندیم. به کمک توصیف ما میتوانیم دربارهی خودکشی، پرخاشگری و … آگاهی به دست آوریم که چه هستند. ولی برای اینکه دربارهی چرایی بروز آنها آگاه شویم به تبیین نیازمندیم.
پیشبینی: سومین آماج روانشناسی این است که دربارهی رفتار و فرآیندهای روانی پیشبینی کنیم ما میخواهیم پیشبینی کنیم که مردم در زمینههای گوناگون چگونه رفتار میکنند یا میاندیشند. برای نمونه: برخی از مردم بر این باورند که پرخاشگری و یا تماشای رفتار پرخاشگرانه (بازیهای بوکس، کشتی کج و …) احساس پرخاشگری را کاهش میدهد ولی پژوهشهای روانشناختی دیدگاه ناهمسو (مخالف) این را نشان دادهاند بر پایهی همین پژوهشها میتوان پیشبینی کرد کودکی که در 9 سالگی به تماشای خشونت میل دارد در سن ۱۸ سالگی رفتارهای پرخاشگرانهی بیشتری نسبت به دیگر همسالان بروزانجام میدهد.
کنترل: والاترین آماج روانشناسی کنترل است. به کمک کنترل ما میتوانیم از رفتارهای ناهنجار جلوگیری کنیم یا به تقویت رفتارهای بهنجار بپردازیم.
پس میتوان گفت روانشناسان به دنبال پاسخگویی به پرسشهای زیر هستند:
۱- چیستی (ماهیت) یک رفتار چیست؟ (توصیف)
۲- چرا این رفتار بروز میکند؟ (تبیین)
۳- در چه هنگامهایی این رفتار بروز میکند و یا خواهد کرد؟ (پیشبینی)
۴- این رفتار چه اثری روی زندگی آدمی میگذارد و چگونه از بروز اثرات منفی در زندگی جلوگیری کنیم؟ (کنترل)
تعریف روانشناسی...برچسب : نویسنده : clc بازدید : 108